„Naród, który nie zna swojej przeszłości,

umiera i nie buduje przyszłości”

Jan Paweł II

  Historia naszego państwa jest niezwykle bogata i barwna, ale jednocześnie obfituje w wydarzenia tragiczne i bolesne. Dzisiaj żyjemy w wolnym kraju, lecz musimy zdawać sobie sprawę, że zawdzięczamy to wszystkim tym, których losy nie potoczyły się tak, jakby pragnęli. Wśród nas żyją ostatni świadkowie historii, pisanej własnym życiem. Należą do pokolenia „Kolumbów” czyli tych, których młodość przypadła na lata II wojny światowej. Są to ludzie, którzy jak my, mieli marzenia, plany, pragnęli się uczyć i cieszyć, przeżywać pierwsze miłości… Dzisiaj mają ponad 80 lat, ale doskonale pamiętają to, co zabrała im wojna. To ostania szansa, aby ich poznać i wysłuchać. Wypada w tym miejscu przytoczyć słowa jednego z wybitnych pisarzy :

 „Dobro i zło należy pamiętać wiecznie. Dobro, ponieważ wspomnienie, że kiedyś nam je wyświadczono, uszlachetnia nas. Zło, ponieważ od chwili, w której nam je wyrządzono, spoczywa na nas obowiązek odpłacenia za nie dobrem”

 Młodzież naszego gimnazjum miała  możliwość poznania tych, którzy przeżyli zło najgorsze ze wszystkich- gehennę II wojny światowej, ale nie ma w nich nienawiści i pragnienia zemsty, wręcz przeciwnie, to właśnie oni namawiają do miłości i przebaczenia.

     9 marca do Zespołu Szkół w Rzeczniowie przyjechali niezwykli goście wraz z panią Anną Klimowicz - pracownikiem Biura  Edukacji Narodowej IPN. Zaszczycili nas swoją obecnością, odpowiadając na nasze zaproszenie: p. Wanda Kulczyk Rosiewicz, p. Maria Stroińska oraz p. Stanisław Zalewski.  Wyżej wymienieni goście spotkali się z młodzieżą naszej szkoły po to, aby opowiedzieć swoje losy i przeżycia z czasów II wojny światowej oraz przekazać uczniom wskazówki dotyczące tego, co w życiu człowieka ma najwyższą wartość.. W spotkaniu wzięła udział dyrektor Powiatowej Biblioteki Publicznej p. Krystyna Wójtowicz, wicedyrektor szkoły p. Dorota Dąbrowska oraz nauczyciele Zespołu Szkół w Rzeczniowie. Spotkanie rozpoczęło się  bardzo serdecznym przywitaniem przybyłych gości.

  Jako pierwsza wystąpiła p. Anna Klimowicz, która przedstawiła prezentację dotyczącą  genezy, przebiegu i znaczenia projektu edukacyjnego „O tym nie można zapomnieć-spotkania z osobami, które przeszły piekło obozów i deportacji podczas II wojny światowej”. To już 8 edycja wyżej wymienionego projektu, do którego nasi uczniowie przystąpili po raz pierwszy w 2013r .

  Kolejnym punktem spotkania były wypowiedzi zaproszonych świadków historii. Jako druga zabrała głos p. Maria Stroińska- z zawodu były nauczyciel, więźniarka obozu koncentracyjnego w Auschwitz. Jej opowieść była niezwykle interesująca, podobnie  jak i jej życie. Od dziecka mieszkała w Warszawie. Jako 11 letnia dziewczynka, została aresztowana przez Niemców w czasie Powstania Warszawskiego i rozdzielona z rodziną.  Po krótkim pobycie w obozie przejściowym w Pruszkowie, wywieziona do obozu Auschwitz. Jej wspomnienia były bardzo traumatyczne i bolesne. Kiedy zna lazła się już w obozie , po przekroczeniu bramy wraz z innymi więźniarkami usłyszała słowa: „Polscy bandyci”. W Oświęcimiu nie czekało jej nic dobrego. Pamięta apele, baraki, podłe jedzenie i rozpacz, którą przeżywała każdego dnia.

  Z Auschwitz została wywieziona do podobozu pod Berlinem i tam doświadczała dalszych upokorzeń, ciężko pracowała dla Niemców aż do wyzwolenia w maju 1945 r. Po wojnie wróciła do zniszczonej Warszawy, podjęła przerwaną naukę i starała się żyć normalnie w powojennej Polsce. Zapamiętać należy jej przesłanie skierowane do młodzieży: „To nadzieja i dobro sprawia, że człowiek na ziemi jest szczęśliwy” i dalsze piękne i wzruszające słowa: „Młodzież musi mieć nadzieję, wie­rzyć w przyjaźń, w miłość, nie w nienawiść. Zrozumienie i szacunek są w stanie otworzyć wszystkie drzwi”.

  Następnie mieliśmy przyjemność wysłuchać wspomnień p. Wandy Kulczyk Rosiewicz. To jedna z 3 ostatnich żyjących więźniarek, ofiara eksperymentów pseudomedycznych w KL  Ravensbrück. Opowiada: „Te operacje przeprowadzono w tajemnicy. Ja miałam wyjęty kawałek kości i tam coś wstawione. Miałam 2 operacje –najpierw jedną, a potem po 6 tygodniach ranę prze cię to jeszcze raz (…)”.Słuchając relacji p. Wandy dowiedzieliśmy się, że w lutym 1945 r. władze obozowe postanowiły zlikwidować operowane kobiety tzw. „króliczki”. Ukrywała się wtedy na bloku dla umysłowo chorych, aby ocalić własne życie. 28 IV 1945r. opuściła obóz z grupą kobiet, dotarła do Warszawy 1 VI 1945 r. Po wojnie podjęła pracę zawodową w spółce farmaceutycznej. Została odznaczona   Krzyżem Kawalerskim  Orderu  Odrodzenia Polski. Pod koniec wystąpienia wzruszenie spowodowane wspomnieniami, odebrało jej głos. Te emocje udzieliły się również młodzieży i pozostałym słuchaczom.

   Najdłuższą wypowiedź miał trzeci z zaproszonych gości p. Stanisław Zalewski – obecnie Prezes Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych. Został aresztowany we wrześniu 1943 roku, w wieku 18 lat za działalność w ruchu oporu. Działał w konspiracji pod pseudonimem „Wiktor”. Trafił do więzienia dla więźniów politycznych na Pawiaku. Wielokrotnie przesłuchiwany w siedzibie gestapo na Alei Szucha. 5 października został wywieziony w transporcie liczącym 1500 osób do obozu Auschwitz-Birkenau. Jak sam podkreślił, znalazł się: „w jednym z najpotworniejszych miejsc zbrodni naszych czasów”. Nasz bohater był świadkiem licznych egzekucji, stwierdził, ze poza głodem i nieustannym zagrożeniem śmiercią, najgorsze było poniżenie ludzi. Według p. Stanisława: „Człowiek był całkowicie pozbawiony godności. Nic nie znaczył”. Był również więźniem innych obozów koncentracyjnych min. Mathausen-Gusen. Do Polski wrócił w lipcu 1945 r. Wojna zabrała mu matkę, najstarszego brata i najpiękniejsze lata młodości. Po wojnie podjął pracę zawodową, jednocześnie uczył się i w 1959 r. uzyskał dyplom inżyniera.

Motto, które przekazał młodzieży na zakończenia wystąpienia brzmiało: „Bóg, honor i Ojczyzna”

  Po spotkaniu z młodzieżą dostojni goście wyrazili zgodę na udzielenie wywiadów grupom uczniów, realizującym projekt „O tym nie można zapomnieć…”.

  Przybycie tych świadków historii do naszej szkoły spowodowało liczne refleksje na temat wojny, człowieczeństwa, godności, poniżenia. Uczniowie zrozumieli, że to, co najważniejsze, ponadczasowe i niezłomne, to umiejętność służby dla Ojczyzny i krzewienie wartości takich jak:  patriotyzm, solidarność, wiara, nadzieja, miłość, dobro i piękno. Wszyscy słuchacze zgromadzeni na sali uznali, że w przededniu obchodów 100 rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę, najbardziej pożądane są: wolność i pokój. O tym wszyscy powinniśmy pamiętać i o to zabiegać.

Krystyna Kaca i Ewa Węgrzecka